Τατόι: Έτσι θα γίνουν τα πρώην βασιλικά ανάκτορα

Τα παλαιά, πρώην, βασιλικά ανάκτορα στο Τατόι αποτελούν εδώ και δεκαετίες δημοφιλή προορισμό για τους κατοίκους της πρωτεύουσας, πεζοπόρους, ποδηλάτες αλλά και απλούς επισκέπτες. Το απαράμιλλο, φυσικό κάλος του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας, με τα άγρια ζώα και την πυκνή βλάστηση, σε συνδυασμό με τα αρχιτεκτονικά αριστουργήματα του Τσίλερ καθιστούν τα πρώην βασιλικά κτήματα μια γλυκιά απόδραση από την κίνηση και τη φασαρία της Αθήνας.

Τι, όμως, αντικρίζουν οι χιλιάδες Αθηναίοι που επισκέπτονται το Τατόι; Τα επιβλητικά ανάκτορα του τέως βασιλικού οίκου της Ελλάδας ρημάζουν από την υγρασία και το χρόνο. Στις εγκαταστάσεις του κτήματος, η εγκατάλειψη δεν μαρτυρά σε καμία περίπτωση την ακμή που γνώρισε ο χώρος στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Το ethnos.gr πραγματοποίησε αυτοψία στα ανάκτορα του Τατοΐου και στο δάσος της Πάρνηθας και κατέγραψε την απαξίωση ενός «πνεύμονα» πρασίνου, ο οποίος ακολούθησε την πορεία των παλαιών ενοίκων του.

Τα πρώην βασιλικά ανάκτορα ήρθαν ξανά στην επικαιρότητα μετά τη συνάντηση που είχε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με την υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, από την οποία προέκυψε το ενδιαφέρον της νέας κυβέρνησης να αναστήσει και να αξιοποιήσει το Τατόι. Σε πρώτη φάση, το υπουργείο Πολιτισμού μελετά σχέδιο ανακατασκευής των κτισμάτων που βρίσκονται στα 42 στρέμματα δάσους, προκειμένου να δημιουργήσει μουσειακούς χώρους, οι οποίοι θα φέρουν έσοδα στα κρατικά ταμεία με παράλληλη αξιοποίηση του παλαιού ξενοδοχείου το οποίο λειτουργούσε στο Τατόι.

Αυτό είναι και το μόνο βιώσιμο σχέδιο, από όσα έχουν ακουστεί παλαιότερα, σύμφωνα με τον άνθρωπο που εδώ και δεκαετίες φροντίζει για τη συντήρηση και την προστασία των κτημάτων στο Τατόι. «Είναι ιστορική στιγμή, δεν έχει ξαναειπωθεί θέμα αξιοποίησης Τατοΐου. Το πλάνο αξιοποίησης, όπως το εξήγγειλε ο πρωθυπουργός και είναι απόλυτα ταυτισμένο με το όραμα του συλλόγου μας από το 2011, λέει ότι το Τατόι θα στηριχθεί σε τρεις αναπτυξιακούς πυλώνες».

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι τρεις πυλώνες είναι οι εξής:

Ο ένας είναι ο μουσειακός με το κεντρικό ανάκτορο να γίνεται μουσείο, που από μόνο του θα φέρνει έσοδα.
Ο δεύτερος είναι ο αγροτουρισμός, στο πλαίσιο της γεωργικής και κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης του κτήματος. Στόχος είναι να αναβιώσουν όλες οι βιολογικές καλλιέργειες, ώστε να μπορεί το κτήμα με όλα αυτά τα προϊόντα να αυτοχρηματοδοτείται.
Ο τρίτος, η μονάδα φιλοξενίας με το ιστορικό ξενοδοχείο «Τατόιον» να επαναλειτουργεί ως μονάδα ήπιας φιλοξενίας.

Αυτά υποστηρίζει στο ethnos.gr ο πρόεδρος του σωματείου Φίλων Κτήματος Τατοΐου, Βασίλης Κουτσαβλής, εξηγώντας πως στο όλο εγχείρημα σημαντική θα είναι η σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.

Το πρότζεκτ, προσθέτει ο ίδιος, θέλει το κεντρικό ανάκτορο να μετατρέπεται σε μουσείο με καφέ, εστιατόριο και τουριστικό κατάστημα και το Τατοΐον να λειτουργεί ως ένα boutique hotel, βουνού με 20 κλίνες. Οπως, ακριβώς, δούλευε μέχρι το 1935 προτού γίνει ξενοδοχείο-φάντασμα με την εικόνα που παρουσιάζει σήμερα. Παράλληλα, οι αγροτικές και κτηνοτροφικές μονάδες θα εξελιχθούν σε σύγχρονες βιολογικές καλλιέργειες, οι οποίες θα παράγουν προϊόντα με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον της Πάρνηθας.

Ο κ. Κουτσαβλής μιλά και για το σπουδαίο οινοποιείο που λειτουργούσε κάποτε στο κτήμα και παρήγαγε εξαιρετικό κρασί Μπρούσκο. Σήμερα, το κτίσμα έχει καταρρεύσει και αποτελεί καταφύγιο για βόδια, φίδια και χελώνες. Ελάχιστα μέτρα παρακάτω υπάρχει ένα γκαράζ. Εκεί, ο κ. Κουτσαβλής εξηγεί πως βρίσκονται οι τρεις Rolls Royce καθώς και άλλα πολυτελή αυτοκίνητα, τα οποία χρησιμοποιούσε η βασιλική οικογένεια.

Ανεβαίνοντας προς τα κεντρικά ανάκτορα, η μούχλα και τα χόρτα καλύπτουν τους τοίχους και τις πόρτες στα περιφερειακά κτίσματα. Παρόμοια η εικόνα και του ανακτόρου με το άγαλμα του «κοζάκου κυνηγού», έργο του γλύπτη, Ιευγκένη Ιευγκένεβιτς Λανσεράι, το οποίο είχε μεταφέρει η βασίλισσα Όλγα από τη Ρωσία, να σκουριάζει μπροστά από την κεντρική βεράντα. Η υγρασία έχει αλλοιώσει και τους μαρμάρινους κίονες της σκάλας που οδηγεί στο συντριβάνι ενώ οι ξύλινες κουπαστές έχουν γίνει «τροφή» για τους κοριούς.

«Η κατάσταση είναι τραγική. Έχουμε κτίρια που έχουν καταρρεύσει τελείως άρα χρειαζόμαστε αναδόμηση. Και στο εσωτερικό είναι πολύ άσχημη η εικόνα. Έχει σαπίσει όλος ο ξύλινος εξοπλισμός τους. Γι’ αυτό μιλάμε για 90-110 εκατομμύρια, αυτός είναι ο προϋπολογισμός. Μιλάμε για πλήρη αποκατάσταση των ιστορικών κτιρίων χωρίς να χτιστεί τίποτα καινούριο», διευκρινίζει ο κ. Κουτσαβλής και κάνει λόγο για ένα ακίνητο που έχει ταυτιστεί με την Ιστορία της Ελλάδας για πάνω από 100 χρόνια.

«Δεν είναι μόνο η ιστορία της βασιλικής οικογένειας. Είναι η Ιστορία της Ελλάδας για πάνω από 100 χρόνια. Έχουν ορκιστεί τρεις κυβερνήσεις μέσα σε αυτό το κτήμα. Έχουν επισκεφθεί το Τατόι αρχηγοί κρατών, πρωθυπουργοί, βασιλείς, πρίγκιπες, αυτοκράτορες, Πρόεδροι Δημοκρατίας, αυτοκράτορες, αρχιεπίσκοποι, μουσικοί καλλιτέχνες», δηλώνει στο ethnos.gr ο κ. Κουτσαβλής και υπογραμμίζει ότι με τα αντικείμενα που διασώζονται στα ανάκτορα μπορούν να δημιουργηθούν δέκα μουσειακές συλλογές.