Τι είναι το bullying και τι πρέπει να κάνουν οι γονείς

Ένα μεγάλο κοινωνικό φαινόμενο εδώ και αρκετά χρόνια, είναι η σχολική βία και ο εκφοβισμός που εκδηλώνεται μεταξύ των μαθητών στα σχολεία. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι ο εκφοβισμός βρίσκεται μόνο εκεί. Υπάρχει γενικά στις σχέσεις και ειδικά στο ίντερνετ και τις γνωριμίες που προκύπτουν από εκεί. Είναι το «bullying» και η λέξη προέρχεται από το ρήμα «bully» που στα ελληνικά σημαίνει «πληγώνω» ή «τρομοκρατώ» ή «υποχρεώνω κάποιον με τη βία», να κάνει κάτι που εκείνος δεν το θέλει.

Σκοπός του μπούλινγκ, είναι να προκαλέσει σωματικό και ψυχικό πόνο και αυτό γίνεται σκόπιμα και συστηματικά. Συνήθως αφορά μία κατάσταση που εσκεμμένα συμπεριφέρονται με επιθετική συμπεριφορά σε παιδιά που πηγαίνουν στο σχολείο συμμαθητές τους, εντός και εκτός του κτιρίου.

Το άτομο που έχει υποστεί bullying, συνήθως πανικοβάλλεται και κλείνεται στον εαυτό του. Δεν μπορεί να σκεφθεί ψύχραιμα και λογικά, ώστε να έχει τη σωστή αντιμετώπιση με το πρόβλημα, να ζητήσει βοήθεια, αλλά και να τιμωρηθεί το άλλο άτομο που την προκαλεί. Τα περιστατικά αυτής της βίας αποσιωπούνται, γιατί το παιδί δεν θέλει να στιγματιστεί, φοβάται και υπομένει.

Το φαινόμενο του bullying, δεν είναι κάτι που εμφανίστηκε τώρα. Υπήρχε πάντα, αλλά με την κρίση τα παιδιά επηρεάζονται από την κακή ψυχολογία, το άγχος των γονιών τους και τις συνθήκες που επικρατούν στο σπίτι και ψάχνουν για τους πιο αδύναμους και ανεκτικούς συμμαθητές που θα εκτονωθούν. Το μπούλινγκ, μπορεί να έχει πολλές και σοβαρές επιπτώσεις, τόσο στην σωματική και την ψυχική υγεία, όσο και στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού, κάποιες φορές με επικίνδυνες συνέπειες και με τραγικά αποτελέσματα.

Η Ελληνική Αστυνομία, δίνει συμβουλές για το πως μπορούν οι γονείς να προστατέψουν τα παιδιά τους από τη Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό.

Οι πιο συνηθισμένες εκδηλώσεις ενδοσχολικής βίας είναι:

• Χειρονομίες, σπρωξιές, ξυλοδαρμοί.
• Φραστικές επιθέσεις, βρισιές, απειλές, προσβολές.
• Εκβιασμοί, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων.
• Κλοπές.
• Σεξουαλική παρενόχληση, κακοποίηση.Αποκλεισμός από παρέες, παιχνίδια, δραστηριότητες.

Ενδείξεις που πιθανόν να υποδηλώνουν ότι ένα παιδί έχει πέσει θύμα σχολικού εκφοβισμού είναι:

• Μειωμένη διάθεση ή άρνηση να πάει στο σχολείο με πρόσχημα αδιαθεσία.
• Αδικαιολόγητες απουσίες.
• Απροσδόκητη μαθησιακή πτώση που αποτυπώνεται με βαθμούς που πέφτουν.
• Στα διαλείμματα περνά το χρόνο του γύρω από τους εκπαιδευτικούς και τα γραφεία.
• Αλλάζει τις διαδρομές από και προς το σχολείο.
• Τα ρούχα του είναι συχνά κατεστραμμένα.
• Έχει σημάδια και μελανιές στο σώμα ή άλλες ενδείξεις επίθεσης και αποφεύγει να εξηγήσει πώς συνέβησαν.
• Χάνει συχνά τα πράγματά του.
• Ζητάει συχνά λεφτά.
• Αρνείται να συμμετέχει σε σχολικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες
• Υπάρχουν επίμονες ξαφνικές αλλαγές στη διάθεσή του
• Παραπονιέται για ψυχοσωματικά προβλήματα.

Ο γονιός οφείλει:

• Να συζητά με το παιδί του για τα δικαιώματά του, τους κανόνες συμπεριφοράς στο σχολείο και τους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου
• Να ενισχύει τη φιλία και να αναδεικνύει την αλληλεγγύη της παρέας
• Να ενημερώνεται από του εκπαιδευτικούς για τη συμπεριφορά του παιδιού του εντός του σχολείου
• Να διαβεβαιώσει το παιδί – θύμα ότι δεν ευθύνεται το ίδιο για ό,τι έχει συμβεί
• Να του υπενθυμίζει ότι το νοιάζεται και ότι ο ρόλος του είναι να το προστατεύει
• Να το παροτρύνει σε συζήτηση για σχετικά θέματα και να του εξηγεί ότι η κοινοποίηση περιστατικών δεν αποτελεί «κάρφωμα»
• Να απευθύνεται έγκαιρα στους εκπαιδευτικούς και στη διεύθυνση του σχολείου
• Να ζητήσει τη βοήθεια ειδικού ψυχικής υγείας, εφόσον το κρίνει αναγκαίο

Η προστασία των μαθητών και των σχολείων βρίσκεται μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας και εντάσσεται στον κεντρικό πυρήνα του ενδιαφέροντός της. Στο πλαίσιο αυτό, δεδομένου ότι, το εν λόγω ζήτημα δεν είναι αμιγώς αστυνομικού ενδιαφέροντος, το προσωπικό των αρμοδίων Υπηρεσιών μας έχει διαταχθεί να συνεργάζεται με τους, κατά περίπτωση, αρμόδιους φορείς και να ενεργεί με γνώμονα τη νομιμότητα και στόχο τη διασφάλιση των απαραίτητων συνθηκών ακώλυτης διεξαγωγής της εκπαιδευτικής διαδικασίας, πάντοτε με σεβασμό στα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα εκπαιδευτικών και εκπαιδευομένων, για την προστασία αυτών και της δημόσιας περιουσίας.

Για την προστασία των ανηλίκων έχουν συσταθεί και λειτουργούν εξειδικευμένες Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας.

Σε κεντρικό επίπεδο και στη δομή της Διεύθυνσης Δημόσιας Ασφάλειας του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας λειτουργεί το Τμήμα Καταπολέμησης Ναρκωτικών & Παραβατικότητας Ανηλίκων, το οποίο αποτελεί επιτελική Υπηρεσία, στρατηγικού χαρακτήρα, στην οποία έχει ανατεθεί, η παρακολούθηση της παραβατικότητας και της θυματοποίησης ανηλίκων.

Σε περιφερειακό – επιχειρησιακό επίπεδο λειτουργούν:

• Η Υποδιεύθυνση Ανηλίκων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής.
• Το Τμήμα Ανηλίκων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης/ΥΔΕΖΙ.
• Τα Γραφεία Ανηλίκων των Υποδιευθύνσεων Ασφάλειας Ηρακλείου Κρήτης και Πατρών.

Όπου δεν υφίστανται εξειδικευμένες Υπηρεσίες, οι σχετικές αρμοδιότητες ασκούνται κατά περίπτωση από τις Υποδιευθύνσεις Ασφάλειας, τα Τμήματα Ασφάλειας ή τα Αστυνομικά Τμήματα γενικής αρμοδιότητας.

Με το θέμα της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού ασχολείται η Μη Κυβερνητική Οργάνωση “Κέντρο Μέριμνας Οικογένειας και Παιδιού” (ΚΜΟΠ).

Ιδρύθηκε το 1977 από επιστημονικά στελέχη με μακρά εμπειρία σε θέματα κοινωνικής πρόνοιας, συμβουλευτικής και εκπαίδευσης. Σκοπός του Κέντρου είναι η στήριξη της οικογένειας μέσω της παροχής ολοκληρωμένων κοινωνικών υπηρεσιών, η στήριξη ατόμων που απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό, η ανάπτυξη υποβαθμισμένων περιοχών, η επιστημονική έρευνα και η ανάπτυξη τεχνογνωσίας σε θέματα κοινωνικής πολιτικής.

Πληροφορίες για το ΚΜΟΠ και το πρόγραμμα “Live Without Bullying” είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα https://kmop.gr/.